Khánh An dịch
Josep Borrell, Bộ trưởng Ngoại giao EU nói rằng hệ thống toàn cầu do Mỹ dẫn đầu đã đến hồi kết thúc và Châu Âu cần phải thay đổi chiển lược với Trung Quốc.
Josep Borrell, người đứng đầu bộ phận đối ngoại của EU, nói với một nhóm các nhà Ngoại giao Đức hôm thứ Hai rằng thế kỷ châu Á đã đến đánh dấu sự kết thúc của hệ thống toàn cầu do Mỹ đứng đầu. Lời cảnh báo được đưa ra trong một cuộc thảo luận về việc làm thế nào để tiếp bước giữa Mỹ và Trung Quốc.
“Các nhà phân tích từ lâu đã thảo luận về sự kết thúc của hệ thống do Hoa Kỳ lãnh đạo và sự bắt đầu của thế kỷ châu Á. Điều này đang xảy ra ngay trước mắt chúng ta”. Ông nói thêm rằng đại dịch corona có thể được coi là một bước ngoặt, và rằng “áp lực phải chọn lựa đang gia tăng”.
Lời nhận xét này dường như xác nhận rằng EU sẽ tiến nhanh sang hướng độc lập và cứng rắn hơn với Bắc Kinh. Ông nói rằng 27 quốc gia EU “nên theo đuổi lợi ích và giá trị của chúng ta và tránh bị lợi dụng lẫn nhau”.
Ông nói thêm: “Chúng ta cần áp dụng một chiến lược mạnh mẽ hơn đối với Trung Quốc, họ cũng đòi hỏi mối quan hệ tốt hơn với châu Á dân chủ”.
EU đã miễn cưỡng chấp nhận lập trường đối đầu của Donald Trump đối với Trung Quốc, nhưng cuộc tấn công của Bắc Kinh vào nền độc lập của Hồng Kông, việc Bắc Kinh ngày càng sẵn sàng bắt tay với phe dân túy châu Âu, cũng như từ chối mở cửa thị trường đã dẫn đến sự thay đổi quan điểm, theo giới phân tích.
Phó Chủ tịch điều hành Uỷ ban EU Margrethe Vestager cũng là một nhân vật quan trọng trong cách thức châu Âu đối xử với Trung Quốc trong tương lai. Gần đây, bà đã chỉ ra những gì mà bà cho rằng đã thiếu tương hỗ.
Bà giải thích: “Ở miền tây Đan Mạch nơi tôi lớn lên, chúng tôi được dạy rằng nếu ta mời khách ăn tối và họ không mời lại, thì ta sẽ không mời nữa”. Bà nói rằng châu Âu cần ‘phải quyết đoán và tự tin hơn’”.
Châu Âu đã hết ngây thơ
Borrell trước đây thừa nhận rằng EU đã ngây thơ trong một số khía cạnh về Trung Quốc, nhưng ông nói rằng tình trạng này đã kết thúc. Trong một bài báo được đăng trên nhiều tờ báo châu Âu trong tháng này, ông đã hối thúc áp dụng kỷ luật tập thể nhiều hơn đối với Trung Quốc.
Đã có nhiều chính trị gia cao cấp ở Pháp và Đức ngày càng lên tiếng chỉ trích Trung Quốc hơn, vì nhận thấy âm hưởng từ việc Nga tìm cách chia rẽ EU thông qua thông tin sai lệch hoặc gây bất đồng giữa những thành phần dân tuý cánh hữu vốn có ác cảm với Cộng sản Trung Quốc.
Không ai biết “chủ nghĩa hiện thực mới” này sẽ cho phép EU thay đổi mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc nhiều đến mức nào. Hàng nhập khẩu hàng ngày của EU từ Trung Quốc lên tới một tỷ Euro, nhưng các nhà kinh tế cho biết đã có dấu hiệu cho thấy một số giao dịch sẽ không tiếp tục.
Đa dạng đã trở thành mật khẩu cho nhiều vấn đề từ chuỗi cung ứng đến an ninh viễn thông. Borell cho biết ông rất ngạc nhiên khi phát hiện ra rằng tất cả nguồn cung cấp thuốc paracetamol ở châu Âu đều đến từ Trung Quốc. Nội các Đức đã phê duyệt dự luật mới để ngăn chặn các công ty y tế nước ngoài mua lại các công ty y tế.
Bộ trưởng Tài chính Pháp của Bruno Le Maire cho biết: “Một số công ty rất dễ bị tổn thương, một số công nghệ rất mong manh, các đối thủ nước ngoài có thể mua giá rẻ. Tôi sẽ không để điều đó xảy ra”.
Mối quan hệ giữa Thuỵ Điển với Trung Quốc cũng gần bị đổ bể
Andrew Small, nhà nghiên cứu chính sách cao cấp tại Hội đồng quan hệ đối ngoại châu Âu, cho rằng cho đến tận gần đây, Bắc Kinh vẫn có thể trốn tránh đằng sau sự nghi ngờ của EU đối với Nga.
Ông viết: “Điều này là do sự tương phản mà các quốc gia Châu Âu phát hiện ra giữa Trung Quốc và Nga. Theo quan điểm này, mặc dù Nga chủ động thù địch với EU, Trung Quốc tìm cách cản trở sự thống nhất của EU bằng một loạt các vấn đề chủ nghĩa Đại hán; trong khi Nga tạo ra sự hỗn loạn, Trung Quốc lại là chỗ dựa trong cơn khủng hoảng; Nga đang lan truyền thông tin sai lệch, nhắm vào các công dân châu Âu và cố gắng đưa phe dân túy lên nắm quyền, Trung Quốc lại tập trung vào quản lý hình ảnh tích cực và nắm bắt giới tinh hoa đằng sau hậu trường”.
Rốt cuộc, Trung Quốc đã giúp Châu Âu phục hồi kinh tế năm 2007-2008 bằng cách mua nợ và tài sản sau khủng hoảng tài chính. Bắc Kinh không tham gia với Nga để cùng với Nigel Farage cổ suý tách Anh ra khỏi EU và cũng tránh hỗ trợ Nga trong vấn đề Ukraine.
Ước muốn cứng rắn đối với Trung Quốc của EU cũng đã bị các phương thức của Trump kìm hãm, cũng như nỗi lo rằng nếu EU hoàn toàn từ bỏ Trung Quốc, thì Trump sẽ trở thành đối tác chính của EU.
Mùa xuân năm 2019 có sự thay đổi quan trọng, khi châu Âu thất vọng vì những khó khăn khi thâm nhập vào thị trường Trung Quốc và cảnh giác sự lãnh đạo dân tuý của Tập Cận Bình, EU gọi Trung Quốc là “đối thủ hệ thống đang tìm cách thúc đẩy mô hình quản trị thay thế” trong một tài liệu chiến lược mang tính bước ngoặt.
Thậm chí hiện nay Trung Quốc còn sử dụng các bằng chứng của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đế cho thấy sự tương đồng với quan điểm của họ.
Continue reading →
